Abdominek

Ultraprzetworzona żywność, którą jedzą dzieci

-w jakim momencie jesteśmy

Ultraprzetworzona żywność, którą jedzą dzieci

– w jakim momencie jesteśmy

W ostatnich latach obserwuje się znaczący wzrost spożycia żywności ultraprzetworzonej (UPF) wśród dzieci, co budzi poważne obawy dotyczące ich zdrowia. Żywność ta, charakteryzująca się wysoką zawartością cukrów, tłuszczów nasyconych, soli oraz dodatków chemicznych, a jednocześnie uboga w błonnik i niezbędne składniki odżywcze, jest coraz częściej obecna w diecie najmłodszych. Przykłady takiej żywności znajdziecie na blogu:

Co to jest żywność utraprzetworzona?

W ostatnich latach obserwuje się znaczący wzrost spożycia żywności ultraprzetworzonej (UPF) wśród dzieci, co budzi poważne obawy dotyczące ich zdrowia. Żywność ta, charakteryzująca się wysoką zawartością cukrów, tłuszczów nasyconych, soli oraz dodatków chemicznych, a jednocześnie uboga w błonnik i niezbędne składniki odżywcze, jest coraz częściej obecna w diecie najmłodszych. Badania naukowe wskazują na silny związek między wysokim spożyciem UPF a zwiększonym ryzykiem otyłości i innych problemów zdrowotnych u dzieci.

Co to jest żywność utraprzetworzona?

W ostatnich latach obserwuje się znaczący wzrost spożycia żywności ultraprzetworzonej (UPF) wśród dzieci, co budzi poważne obawy dotyczące ich zdrowia. Żywność ta, charakteryzująca się wysoką zawartością cukrów, tłuszczów nasyconych, soli oraz dodatków chemicznych, a jednocześnie uboga w błonnik i niezbędne składniki odżywcze, jest coraz częściej obecna w diecie najmłodszych. Badania naukowe wskazują na silny związek między wysokim spożyciem UPF a zwiększonym ryzykiem otyłości i innych problemów zdrowotnych u dzieci.

Żywność ultraprzetworzona – co mówią badania?

Analiza obejmująca 63 badania wykazała, że konsumpcja UPF jest istotnie powiązana z wyższym wskaźnikiem masy ciała (BMI), obwodem talii oraz poziomem trójglicerydów i cholesterolu LDL, a także z insulinoopornością u dzieci i młodzieży. W Kanadzie przeprowadzono badanie kohortowe, które wykazało, że dzieci w wieku 3 lat, których dieta składała się w 45% z UPF, miały wyższe wskaźniki otyłości w wieku 5 lat, szczególnie chłopcy. Podobne wyniki uzyskano w badaniu przeprowadzonym w Chinach, gdzie długoterminowe spożycie UPF było związane z większym ryzykiem nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży . W Wielkiej Brytanii raport First Steps Nutrition Trust ujawnił, że aż 61% kalorii w diecie dzieci w wieku od 2 do 5 lat pochodzi z UPF, co jest jednym z najwyższych wskaźników na świecie. Produkty te często są reklamowane jako zdrowe, mimo że zawierają wysokie ilości soli, cukru i tłuszczów, co może prowadzić do długoterminowych problemów zdrowotnych, takich jak otyłość, cukrzyca typu 2 czy choroby serca.

Spożycie UPF w dzieciństwie może również wpływać na przyszłe preferencje żywieniowe, utrwalając nawyki prowadzące do niezdrowej diety w dorosłym życiu. Ponadto, badania sugerują, że wysoka konsumpcja UPF może być związana z problemami metabolicznymi i zwiększonym ryzykiem chorób przewlekłych w późniejszym wieku.

Przykłady żywności ultraprzetworzonej

Wspólną cechą UPF jest:

• niska wartość odżywcza,

• wysoka gęstość energetyczna,

• obecność dodatków technologicznych i długi skład.

Do żywności ultraprzetworzonej należą:

Słodycze i przekąski: cukierki, lizaki, żelki, batoniki (np. czekoladowe, musli z dodatkami), ciastka pakowane, słodkie pieczywo pakowane z długim terminem ważności, chipsy ziemniaczane, nachosy, krakersy smakowe, popcorn smakowy z mikrofali;

Produkty śniadaniowe: płatki śniadaniowe smakowe (czekoladowe, miodowe, owocowe), granole z syropami, barwnikami i dodatkami aromatyzującymi, gotowe owsianki instant z cukrem i aromatami;

Napoje: kolorowe napoje gazowane i niegazowane, „soki” owocowe z koncentratu z dodatkiem cukru, nektary owocowe, napoje mleczne smakowe (np. mleko czekoladowe, truskawkowe);

Przykłady żywności ultraprzetworzonej

Wspólną cechą UPF jest:

• niska wartość odżywcza,

• wysoka gęstość energetyczna,

• obecność dodatków technologicznych i długi skład.

Do żywności ultraprzetworzonej należą:

Słodycze i przekąski: cukierki, lizaki, żelki, batoniki (np. czekoladowe, musli z dodatkami), ciastka pakowane, słodkie pieczywo pakowane z długim terminem ważności, chipsy ziemniaczane, nachosy, krakersy smakowe, popcorn smakowy z mikrofali;

Produkty śniadaniowe: płatki śniadaniowe smakowe (czekoladowe, miodowe, owocowe), granole z syropami, barwnikami i dodatkami aromatyzującymi, gotowe owsianki instant z cukrem i aromatami;

Napoje: kolorowe napoje gazowane i niegazowane, „soki” owocowe z koncentratu z dodatkiem cukru, nektary owocowe, napoje mleczne smakowe (np. mleko czekoladowe, truskawkowe);

Pieczywo i wypieki przemysłowe: tostowy chleb pakowany z konserwantami, słodkie bułki, drożdżówki z nadzieniem, gotowe naleśniki, gofry lub pancakes do odgrzania;

Dania gotowe i półprodukty: mrożona pizza, zapiekanki, nuggetsy, gotowe zupy w proszku lub kubku, dania instant (makaron z torebki, zupy błyskawiczne)

„Produkty dla dzieci”: przetworzone deserki mleczne i owocowe w tubkach, jogurty smakowe z dodatkami (cukier, syrop glukozowo-fruktozowy), kaszki błyskawiczne smakowe z dodatkami aromatycznymi, gotowe obiadki w słoiczkach z konserwantami, barwnikami i aromatami (głównie dla starszych dzieci).

Pieczywo i wypieki przemysłowe: tostowy chleb pakowany z konserwantami, słodkie bułki, drożdżówki z nadzieniem, gotowe naleśniki, gofry lub pancakes do odgrzania;

Dania gotowe i półprodukty: mrożona pizza, zapiekanki, nuggetsy, gotowe zupy w proszku lub kubku, dania instant (makaron z torebki, zupy błyskawiczne)

„Produkty dla dzieci”: przetworzone deserki mleczne i owocowe w tubkach, jogurty smakowe z dodatkami (cukier, syrop glukozowo-fruktozowy), kaszki błyskawiczne smakowe z dodatkami aromatycznymi, gotowe obiadki w słoiczkach z konserwantami, barwnikami i aromatami (głównie dla starszych dzieci).

autor

Dr hab. n. med. i n. o zdr.

Dominika Maciejewska-Markiewicz

książki logo

Literatura:

1. Louzada MLC, et al. Impact of the consumption of ultra-processed foods on children, adolescents and adults’ health: scope review. Cad Saude Publica. 2022;37(suppl 1):e00323020. doi:10.1590/0102-311X00323020. 

2. Amicis R, et al. Ultra-Processed Foods and Childhood Obesity: Current evidence of a strong association. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2025;28(1):45-52. doi:10.1097/MCO.0000000000000897. 

3. Zancheta C, et al. The consumption of ultra-processed foods was associated with adiposity, but not with metabolic indicators in a prospective cohort study of Chilean preschool children. BMC Med. 2024;22(1):340. doi:10.1186/s12916-024-03556-z.

książki logo

Literatura:

autor

Dr hab. n. med. i n. o zdr.

Dominika

Maciejewska-Markiewicz

1. Instytu Żywności i Żywienia 

2. Hoppe M, Önning G, Berggren A, Hulthén L. Probiotic strain Lactobacillus plantarum 299v increases iron absorption from an iron-supplemented fruit drink: a double-isotope cross-over single-blind study in women of reproductive age. British Journal of Nutrition. 2015;114(8):1195-1202. doi:10.1017/S000711451500241X

powrót do

Verified by MonsterInsights