Abdominek

Czy poród naturalny i karmienie piersią

kształtują mikrobiotę na całe życie ?

Czy poród naturalny

i karmienie piersią

kształtują

mikrobiotę

na całe życie?

Mikroby zasiedlające jelita dziecka są czymś więcej niż tylko pasażerami na gapę

więcej na ten temat przeczytasz tutaj

Ich ogromna aktywność metaboliczna, wiąże się z produkcją wielu związków, które są niezbędne dla zdrowia rozwijającego się dziecka. Niemniej niektóre bakterie są wrogami, a nie przyjaciółmi. Te z kolei są źródłem kancerogenów, antygenów prozapalnych i toksyn. To jaka równowaga mikrobiologiczna zapanuje w jelitach zależy od wielu czynników. Wśród nich wymienia się rodzaj porodu i karmienia piersią. Czy kształtują one mikrobiotę na całe życie?

Sporo badań wykazało znaczące różnice w różnorodności i składzie mikrobioty między niemowlętami urodzonymi drogą pochwową a niemowlętami urodzonymi przez cesarskie cięcie. Niemowlęta urodzone naturalnie, w okresie tuż po porodzie mają mikrobiom przypominający mikrobiom mamy (dominują gatunki z rodzajów Lactobacillus oraz Bifidobacterium). Z kolei mikrobiomy niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie w większej mierze przypominają mikrobiom ludzkiej skóry, jamy ustnej, bądź środowiska. U tych niemowląt często identyfikowano w mikrobiocie bakterie szpitalne i od personelu medycznego (Staphylococcus, Corynebacterium i Propionibacterium).

Badania pokazują, że cięcie cesarskie zwiększa ryzyko rozwoju astmy, alergii i otyłości u dzieci i jest to właśnie związane z zaburzeniami mikrobioty. Taki poród nie tylko ogranicza transfer fekalno-oralny Bifidobacterium i Lactobacillusów z matki na niemowlę, ale też wiąże się ze stosowaną okołoporodowo antybiotykoterapią, która zaburza mikrobiom matki i dziecka.

Kolejnym bardzo ważnym czynnikiem kształtującym mikrobiotę dziecka jest karmienie piersią. Niemowlęta karmione wyłącznie piersią mają zdecydowanie więcej bakterii probiotycznych (L. johnsonii, L. gasseri, L. paracasei, L. casei i B. longum i jest bogatszy w bakterie syntetyzujące witaminy z grupy B, takie jak ryboflawina, tetrahydrofolian i biotyna. Synteza witamin ma spore znaczenie dla rosnącego niemowlęcia, ponieważ są one niezbędne do prawidłowego rozwoju mózgu.

Niemowlęta karmione mieszanką mleczną mają zaś większą ilość bakterii z gatunków Clostridium difficile, Citrobacter spp., Enterobacter cloacae.

Teoria programowania mikrobioty mówi o tym, że okres od narodzin do 2 roku życia jest kluczowy dla kształtowania się mikrobioty i odciska stałe piętno na jej strukturze. Pogląd ten jest jednak obecnie kwestionowany.

Negatywny wpływ porodu przez cesarskie cięcie i karmienia mieszankami rzeczywiście widoczny jest do około 2 roku życia (choć niektóre prace pokazują, że jeszcze do 6 roku po porodzie przez cesarskie cięcie dzieci mają więcej bakterii z rodzaju Clostridium), ale potem mikrobiota się normalizuje. Po 2 roku życia mikrobiota, zaczyna przypominać tą osób dorosłych i w jej skład w największej mierze zależy od różnorodności spożywanych przez dziecko pokarmów. To dieta staje się wówczas najważniejsza. Oznacza to, że nie ma trwałego wpływu rodzaju porodu i karmienia piersią na strukturę mikrobioty.

Niemowlęta karmione mieszanką mleczną mają zaś większą ilość bakterii z gatunków Clostridium difficile, Citrobacter spp., Enterobacter cloacae. 

Teoria programowania mikrobioty mówi o tym, że okres od narodzin do 2 roku życia jest kluczowy dla kształtowania się mikrobioty i odciska stałe piętno na jej strukturze. Pogląd ten jest jednak obecnie kwestionowany.

Negatywny wpływ porodu przez cesarskie cięcie i karmienia mieszankami rzeczywiście widoczny jest do około 2 roku życia (choć niektóre prace pokazują, że jeszcze do 6 roku po porodzie przez cesarskie cięcie dzieci mają więcej bakterii z rodzaju Clostridium), ale potem mikrobiota się normalizuje. Po 2 roku życia mikrobiota, zaczyna przypominać tą osób dorosłych i w jej skład w największej mierze zależy od różnorodności spożywanych przez dziecko pokarmów. To dieta staje się wówczas najważniejsza. Oznacza to, że nie ma trwałego wpływu rodzaju porodu i karmienia piersią na strukturę mikrobioty.

Czy jednak możemy bagatelizować negatywny wpływ porodu przez cesarskie cięcie i karmienia mieszankami mlekozastępczymi na mikrobiom dziecka? Zdecydowanie nie. W tym kluczowym okresie do 2 roku życia dochodzi bowiem do programowania naszego układu immunologicznego. I niestety to co się złego, to się nie odstanie. Bakterie jelitowe oddziałując z tkanką limfatyczną jelit „szkolą” układ odpornościowy i odpowiadają również za rozwój tolerancji immunologicznej, tak kluczowej dla rozwoju alergii.

Dla rozwijającego się dziecka mikroby jelitowe mają ogromne znaczenie, bo dostarczają mu składników odżywczych i witamin. Nawet kilkadziesiąt procent zapotrzebowania na witaminy z grupy B realizowane jest właśnie przez wytwarzające je bakterie jelitowe.

 

Zmniejszona produkcja SCFA i zmniejszona produkcja witamin, zmieniona interakcja z GALT (tkanka limfatyczna związana z jelitami) wpływają na rozwijające się dziecko i na jego metabolizm, układ nerwowy oraz immunologiczny. I mimo że mikrobiota zaburzona jest przez kilka – kilkanaście miesięcy, to wystarcza to by, jak pokazują badania, zwiększyć ryzyko cukrzycy, nowotworów, infekcji, stanów zapalnych jelit, alergii, astmy i otyłości.

Czy jednak możemy bagatelizować negatywny wpływ porodu przez cesarskie cięcie i karmienia mieszankami mlekozastępczymi na mikrobiom dziecka? Zdecydowanie nie. W tym kluczowym okresie do 2 roku życia dochodzi bowiem do programowania naszego układu immunologicznego. I niestety to co się złego, to się nie odstanie. Bakterie jelitowe oddziałując z tkanką limfatyczną jelit „szkolą” układ odpornościowy i odpowiadają również za rozwój tolerancji immunologicznej, tak kluczowej dla rozwoju alergii.

Dla rozwijającego się dziecka mikroby jelitowe mają ogromne znaczenie, bo dostarczają mu składników odżywczych i witamin. Nawet kilkadziesiąt procent zapotrzebowania na witaminy z grupy B realizowane jest właśnie przez wytwarzające je bakterie jelitowe.

Zmniejszona produkcja SCFA i zmniejszona produkcja witamin, zmieniona interakcja z GALT (tkanka limfatyczna związana z jelitami) wpływają na rozwijające się dziecko i na jego metabolizm, układ nerwowy oraz immunologiczny. I mimo że mikrobiota zaburzona jest przez kilka – kilkanaście miesięcy, to wystarcza to by, jak pokazują badania, zwiększyć ryzyko cukrzycy, nowotworów, infekcji, stanów zapalnych jelit, alergii, astmy i otyłości.

autor

Doktor Natasza Staniak - Portret

dr n. farm.

Natasza Staniak

książki logo

Literatura:

4. Milani C et al.. The First Microbial Colonizers of the Human Gut: Composition, Activities and Health Implications of the Infant Gut Microbiota. Microbiol Mol Biol Rev. 2017 Nov 8;81(4):e00036-17.

3. Michel C, Blottiére HM. Neonatal Programming of Microbiota Composition: A Plausible Idea That Is Not Supported by the Evidence. Front Microbiol. 2022 Jun 17;13:825942.

2. Forgie AJ, Drall KM, Borque SL, Field CJ, Kozyrskyj AL, Willing BP. The impact of maternal and early life malnutrition on health: a diet-microbe perspective. BMC Med. 2020 May12;18(1):135.

1. Bäckhed F et al. Dynamics and Stabilization of the Human Gut Microbiome during First Year of Life, Cell Host Microbe. 2015 May 13;17(5):690

Mózg

powrót do

Verified by MonsterInsights